Toplumda her zaman düşünen insan ve düşündüklerini nesillere aktarmaya çalışan insanlar varolmuştur. Bazı kişiler çağın ötesinde düşündüğü için yakılmış, sürgün edilmiş hatta idam edilmiştir. Bunların neden genel olarak o anki yönetimin, kendisini zayıflatacak herhangi bir düşünceyi, eseri veya yapıtı istememesinden kaynaklanmaktadır. Şimdi bizlerde defalarca kez karşımıza çıkan kitap yasaklama olaylarından birini ele alacağız. Bu olay kitap yasaklamak ile sınırlı kalmayıp büyük bir kitap yakma eylemine dönüşüyor. Nazilerin hüküm sürdüğü Almanya döneminde gerçekleşen “1933 Kitap Yakma” olayının kısa bir özetine göz atalım.
1933 Kitap Yakma Olayı
Nazilerin, on yıldan fazla süren bu kitap yakma eylemlerinin 1945 yılına dek sürdüğü bilinmektedir. Bilinen en büyük yakma eyleminin ise 10 Mayıs 1933 tarihinde gerçekleştiği görülmektedir. Peki tüm bunlar nasıl gelişti, bu düşünceler nasıl ortaya çıktı. Gelin hep beraber kısa bir zaman yolculuğu yapalım.
8 Nisan 1933’te Alman Öğrenci Birliği Basın ve Propaganda Ana Ofisi, edebi bir temizleme gerektiğini söyler ve ülke çapında “Alman Olmayan Ruha Karşı Eylem” ilan eder. İzlenecek yol ise basittir. Öncelikle Alman öğrenciler “Alman Olmayan Ruha Karşı” gelen kitaplarını toplar. Ardından çevrelerinde bulunan insanların kitaplıklarını kontrol eder ve buradaki yasaklı kitapları toplar. Takvimler 10 Mayıs 1933’ü gösterdiğinde Berlin Opera Binası’nın önünde toplanan Alman gençler, Yahudi, Marksist ve barış yanlısı yazarların kitaplarını yakmaya başlar. Devlet Operası Binası’nın önünden 25.000 ciltten fazla “Alman olmayan” yazarların kitapları ve bunların kopyalarının yakıldığı söylenmektedir.
Yakılan kitapları tek tek listelemek imkansız olsa da belirli yazarların ve spesifik kitapların özellikle yakıldığı görülmektedir. 1935’te Yahudi yazarların tümü, barış destekçisi yazarlar ve aktif rejim karşıtı görüşe sahip yazarların tümü bir liste halinde Die Bucherei adlı Nazi dergisinde yayımlanmıştı. Listeye ek olarak cinselliğe dair içerikler üreten yazarlar da bu listede yer alıyordu. Örneğin Sigmund Freud’un yapıtlarında cinsellik ön planda olduğu için kendisi de kara listede bulunuyordu.
Albert Einstein
Aldous Huxley
Bertolt Brecht
Erich Maria Remarqu
Ernest Hemingway
F. Scott Fitzgerald
Franz Kafka
Fyodor Dostoyevsky
H.G. Wells
Helen Keller
Jack London
John Dos Passos
Karl Kautsky
Karl Marx
Maxim Gorki
Oscar Wilde
Sigmund Freud
Stefan Zweig
Thomas Mann
Tolstoy
Victor Hugo
Vladimir Lenin